Çocuklarda Demir Eksikliği Sebepleri ve Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda demir eksikliği yorgunluk, iştahsızlık, saç dökülmesi, düzensiz uzayan tırnaklar, halsizlik, aşırı uyuma isteği, hırçınlık ve bazı çocuklarda huysuzluk vb. gibi bir takım belirtiler görülmektedir. Zamanında tedavi edilmeyen demir eksikliği ileriki zamanlarda çok ciddi yan etkilere yol açabilir, kalp yetmezliği ve mental geriliğe sebebiyet verecek kadar ilerleyebilen bir hastalık türüdür. Demir minerali olarak da bilinen ve kırmızı kan hücreleri yoluyla vücudun oksijen almasını sağlamakla görevlidir. Bu durumda demir eksikliği sebebi ile anemi (kansızlık) ve hipoksi (oksijen düşüklüğü) gelişimi sağlanamadığı takdirde vücut gelişiminde diğer organ ve dokular üzerinde hasarlanmalar meydana gelebilir ve vücut oksijensiz kalarak solunumu hayli zorlaştırabilir.

Demir Minerali Nedir ?

Vücut için gerekli ve en önemli minerallerden biri olan demir minerali, vücuttaki doku ve organlara oksijen taşınmasını sağlayan hemoglobin ve kas dokularında bulunan, ayrıca vücuttaki oksijen dengesini sağlayarak kasları güçlendirmekte oldukça etkili olan miyoglobinin bileşenlerinden oluşmaktadır. Bunların yanı sıra demir minerali vücuttaki bir takım hormon ve enzimlerin sentez’i için gerekli inorganik bileşenleri de barındırmaktadır. Demir mineralinin vücudumuzdaki görevlerine bakacak olursak;

Bağışıklık güçlendirmeye yardımcı olmaktadır.
Fiziksel büyüme, nörolojik gelişim ve en önemlisi de hücresel işlevlerin yerine getirilmesinde büyük katkı sağlar.
Demir minerali, vücut tarafından üretilemediği için devamlı yediğimiz gıdalardan takviye etmekteyiz.
Demir mineralleri, vücudun günlük ihtiyaç duyduğundan daha az alması durumunda anemi gibi ciddi rahatsızlıklara yol açarak, halsizlik, saç dökülmeleri, iştahsızlık, tırnaklarda düzensiz uzamalar vb. yol açabilir. Ancak vücut demir ihtiyacını fazla aldığı takdirde ise başta kabızlık olmak üzere bir takım sindirim yolu rahatsızlıkları oluşumuna da yol açabilir.

Demir Eksikliği Çocuklarda Ne Gibi Etkilere Yol Açmaktadır ?

Demir eksikliği çocuklarda çok sık görülen ve pek fark edilmeyen bir durumdur. Çocukların büyümesinde ve gelişmesinde etkili olan en önemli mineralleri barındırmaktadır. Demir eksikliği, vücutta kırmızı kan hücrelerinin akciğerlerden dokularına oksijen taşınmasında, kasların daha kolay bir şekilde oksijen depolamasında ve daha rahat bi şekilde kullanılmasında etkilidir.

Demir eksikliği erken yaşta tedavi edilmediği zaman çocuklarda hem fiziksel hem de zihinsel gelişimde bir takım olumsuzluklar oluşabilir ve bu durum daha da ilerlediği aşamada kansızlığa yol açar.

Bebeklerde Demir Eksikliğinin Belirtisi Nelerdir ?

Ağlarken morarma ve kaskatı kesilme durumu en sık görülen bir belirtidir.
Demir eksikliği bulunan bebeklerin oldukça yaramaz ve sinirli olmaları da bu durumu tetiklemektedir.
Demir eksikliği bebeklerde sindirimi de oldukça zorlaştırmaktadır bu durumda bebekler bazı şeyleri yutmakta oldukça zorlanabilirler.
Bu bebekler diğer bebeklere göre daha güçsüzdürler ve daha çok hastalanırlar.
Tırnakları oldukça ince ve güçsüz üstelik düzensiz bir şekilde uzadıkları için hemen kırılabilirler.
Demir eksikliği anemisi gerçekleştiği durumda çocuk gelişimi çok daha yavaş bir şekilde ilerler ve bu süreçte yeni yeni adım atmaya başlamış bebeklerin yürümesi biraz daha güç olabilir, bu dönemde yürümeyi bırakabilirler.
Demir eksikliğinin bir diğer belirtisi ise çocukların bu dönemde daha çok toprak, kağıt, kireç ve peçete yeme istekleri arasında yer almaktadır.

Çocuklarda Demir Eksikliği Sebepleri Nelerdir ?

Demir eksikliği bebeklikten itibaren her yaşta görülen bir tür hastalık durumudur. Bu durumda bebeklerin yeterli anne sütü almama, büyümenin ve gelişmenin tamamlandığı iki ile üç yaş grubu ve ergenlik döneminde demir eksikliliğini sağlayan gıdalar tüketmesi, bu dönemde kullanılan ilaçlar veya sık sık enfeksiyon kapması, alerji, soğuk algınlığı gibi hastalanmalar da bu duruma sebebiyet vermektedir.

Demir eksikliği bazı çocuklarda riskli hastalıklara da yol açmaktadır. Özellikle erken doğum ile dünyaya gelmiş bebeklerde daha sık rastlanır.

Doğumdan sonra ilk 12 aylık süreç içerisinde çocuklara inek sütü veya keçi sütü verilmesi durumunda da demir eksikliği oluşabilmektedir.

Henüz anne sütü ile beslenen çocuklarda ilk 6 ay’dan sonra demirden zengin ek gıdaların tüketilmesi de hayli yanlış bir durumdur. Ancak anne sütü almayan bebeklerin ise demirden zenginleştirilmiş mama kullanmaması, bunun yerine inek sütü vb. ek gıdalarla beslenmesi durumu da oldukça zararlıdır.

Çocuklarda Demir Eksikliği Tedavisi Nedir? Nasıl Yapılır ?

Küçük yaşta bazı çocuklarda bu tür hastalıklarda net bulgulara rastlamak her zaman için mümkün olmayabiliyor. Bu durumda çocukların belirli aralıklarla kan sayımı yaptırması tavsiye edilen bir durumdur. Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebeklerin 4 ile 6’ncı ay içerisinde tam kan sayımı yaptırması gerekmektedir. Bu süreç içerisinde çocukta kansızlık belirtilerine rastlandığı anda demir eksikliği tedavisine başlanılmalıdır.

Demir eksikliği anemisi tanısı konulan bu çocuklara kendi kilolarına uygun, bünyenin kaldırabileceği dozda demir içeren ilaçlar ile tedaviye başlanması gerekir ve bu süreçte tüketilmesi gereken besinlere dikkat edilmesi gerektiği için demir eksikliği olan çocuklar için özel diyet listeleri oluşturulmalıdır. Bu süreçte demir ihtiyacını daha iyi ve hızlı karşılayabilmek için doktor gözetimi altında kullanılması önerilen ilaçların aç karına alınması ve c vitamini bakımından oldukça zengin gıdaların bolca tüketilmesi demir eksikliğinin daha kısa sürede atlatılmasına yardımcı olmaktadır.

Tedaviye başlanılan ilk ay kırmızı kan hücrelerinin yeniden artırılması ve sonraki iki ay içerisinde ise vücudun gerekli demir ihtiyacını karşılaması sonucu toplam 3 aylık bir tedavi süreci uygulanmaktadır. Tedavi süreci tamamlandıktan sonra yeniden kan sayımı yapılır. Kan durumunda düzelmeler oluştuktan sonra tedavi süreci sonlanır. Tedavi süreci boyunca ve tedaviden kısa bi süre sonrasına kadar çocuğun dişlerinde sararmalar ve dışkısının sarı renkte olması da tedavi ile alakalıdır ve geçici bir durumdur.